三字经全文rén zhī chūxìng běn shàｎxìng xiāng jìｎxí xiāng yuǎｎ人之初性本善性相近习相远gǒu bú jiàｏxìng nǎi qiāｎjiào zhī dàｏguì yǐ zhuāｎ苟不教性乃迁教之道贵以专xī mèng mǔzé lín chǔzǐ bù xuéduàn jī zhù昔孟母择邻处子不学断机杼dòu yān shāｎyǒu yì fāng jiāo wǔ zǐmíng jù yáng 窦燕山有义方教五子名俱扬yǎng bú jiàｏfù zhī guò　jiào bù yáｎshī zhī duò养不教父之过教不严师之惰zǐ bù xuéfēi suǒ yíyòu bù xuélǎo hé wéｉ子不学非所宜幼不学老何为yù bù zhuóbù chéng qìrén bù xuébù zhī yì玉不琢不成器人不学不知义wéi rén zǐfāng shào shíqīn shī yǒｕxí lǐ yí为人子方少时亲师友习礼仪xiāng jiǔ líng néng wēn xíxiào yú qīｎsuǒ dāng zhí香九龄能温席孝于亲所当执róng sì suìnéng ràng lídì yú zhǎng yí xiān zhī　融四岁能让梨弟于长宜先知shǒu xiào tìcì jiàn wéｎzhī mǒu shùshí mǒu wéｎ首孝悌次见闻知某数识某文yīéｒshíshíér bǎｉbǎi ér qiāｎqiān ér wàn一而十十而百百而千千而万sān cái zhětiān dì réｎsān guāng zhě　rì yuè xīng 三才者天地人三光者日月星sān gāng zhějūn chén yì　fù zǐ qīｎfū fù shùｎ三纲者君臣义父子亲夫妇顺yuē chūn xià　yuē qiū dōng cǐ sì shíyùn bù qióng 曰春夏曰秋冬此四时运不穷yuē nán běｉyuē xī dōng cǐ sì fāng yìng hū zhōng 曰南北曰西东此四方应乎中yuē shuǐ huǒmù jīn tǔcǐ wǔ háng běn hū shù　曰水火木金土此五行本乎数shí gān zhějiǎ zhì guǐshíèr zhīzǐ zhì hài 十干者甲至癸十二支子至亥yuē huáng dàｏrì suǒ cháｎyuē chì dàｏdāng zhōng quáｎ曰黄道日所躔曰赤道当中权chì dào xiàwēn nuǎn jíwǒ zhōng huázài dōng běｉ赤道下温暖极我中华在东北hán yù jūｎshuāng lù gǎｉyòu gāo yuáｎzuǒ dà hǎｉ寒燠均霜露改右高原左大海yuē jiāng héyuē huái jìcǐ sì dúshuǐ zhī jì曰江河曰淮济此四渎水之纪yuē dài huásōnghéng héng cǐ wǔ yuèshān zhī míng 曰岱华嵩恒衡此五岳山之名gǔ jiǔ zhōｕjīn gǎi zhìchēng xíng shěng sān shí wǔ古九州今改制称行省三十五yuē shì nóng yuē gōng shāng cǐ sì míｎguó zhī liáng 曰士农曰工商此四民国之良yuē rén yìlǐ zhì xìn cǐ wǔ cháng bù róng wěn 曰仁义礼智信此五常不容紊dì suǒ shēng yǒu cǎo mùcǐ zhí wùbiàn shuǐ lù地所生有草木此植物遍水陆yǒu chóng yúyǒu niǎo shòｕcǐ dòng wùnéng fēi zǒｕ有虫鱼有鸟兽此动物能飞走dào liáng shūmài shǔ jìcǐ liù gǔrén suǒ shí稻梁菽麦黍稷此六谷人所食mǎ niú yáng jī quǎn shǐcǐ liù chùrén suǒ sì马牛羊鸡犬豕此六畜人所饲yuē xǐ nùyuēāi jùài wù yùqī qíng jù曰喜怒曰哀惧爱恶欲七情俱qīng chì huáng jí hēi báｉcǐ wǔ sèmù suǒ shí青赤黄及黑白此五色目所识suān kǔ gāｎjí xīn xiáｎcǐ wǔ wèｉkǒu suǒ háｎ酸苦甘及辛咸此五味口所含shān jiāo xiāng jí xīng xiǔcǐ wǔ xiùbí suǒ xiù膻焦香及腥朽此五臭鼻所嗅páo tǔ gémù shí jīｎyǔ sī zhúnǎi bā yīｎ匏土革木石金与丝竹乃八音yuē píng shǎng yuē qù rùcǐ sì shēng yí tiáo xié曰平上曰去入此四声宜调协gāo zēng zǔfùér shēｎshēn ér zǐzǐér sūｎ高曾祖父而身身而子子而孙zì zǐ sūｎzhì xuán zēng nǎi jiǔ zúrén zhī lúｎ自子孙至玄曾乃九族人之伦fù zǐēｎfū fù cóng xiōng zé yǒｕdì zé gōng 父子恩夫妇从兄则友弟则恭zhǎng yòu xùyǒu yǔ péng jūn zé jìng chén zé zhōng 长幼序友与朋君则敬臣则忠cǐ shí yìrén suǒ tóng ng shī xùwù wéi bèｉ此十义人所同当师叙勿违背zhǎn qí shuāｉdà xiǎo gōng zhì sī máwǔ fù zhōng 斩齐衰大小功至缌麻五服终lǐ yuè shèyù shū shùgǔ liù yìjīn bù jù礼乐射御书数古六艺今不具wéi shū xuérén gòng zūｎjì shí zìjiǎng shuō wéｎ惟书学人共遵既识字讲说文yǒu gǔ wéｎdà xiǎo zhuàｎlì cǎo jìbù kě luàｎ有古文大小篆隶草继不可乱ruò guǎng xuéjù qí fáｎdàn lüè shuōnéng zhī yuáｎ若广学惧其繁但略说能知原fán xùn méng xū jiǎng jiūxiáng xùn gǔmíng jù dòｕ凡训蒙须讲究详训诂明句读wéi xué zhěbì yǒu chūxiǎo xué zhōng zhì sì shū为学者必有初小学终至四书lún yǔ zhěèr shí piāｎqún dì zǐjì shàn yáｎ论语者二十篇群弟子记善言mèng zǐ zhěqī piān zhǐjiǎng dào déshuō rén yì孟子者七篇止讲道德说仁义zuò zhōng yōng nǎi kǒng jízhōng bù piāｎyōng bù yì作中庸乃孔伋中不偏庸不易zuò dà xuénǎi zēng zǐzì xiū qízhì píng zhì作大学乃曾子自修齐至平治ng shǐ kě dúzhōng shū shúxiào jīng tōng rú liù jī中书熟孝经通如六经始可读shī shū yìlǐ chūn qiūhào liù jīng dāng jiǎng qiú诗书易礼春秋号六经当讲求yǒu lián shāｎyǒu guī cáng yǒu zhōu yìsān yì xiáng 有连山有归藏有周易三易详yǒu diǎn móyǒu xùn gàｏyǒu shì mìng shū zhīàｏ有典谟有训诰有誓命书之奥wǒ zhōu gōng zuò zhōu lǐzhù liù guāｎcún zhì tǐ我周公作周礼著六官存治体dà xiǎo dàｉzhù lǐ jìshù shèng yáｎlǐ yuè bèｉ大小戴注礼记述圣言礼乐备yǒu guó fēng yǒu yǎ sòng hào sì shīdāng fěng yǒng 有国风有雅颂号四诗当讽咏shī jì wáng chūn qiū zuòyù bāo biǎｎbié shàn è诗既亡春秋作寓褒贬别善恶sān zhuàn zhěyǒu gōng yáng yǒu zuǒ shìyǒu gǔ liáng 三传者有公羊有左氏有谷梁ěr yǎ zhěshàn biàn yáｎqiú jīng xùｎcǐ mò xiāｎ尔雅者善辨言求经训此莫先gǔ shèng zhùxiān xián zhuàｎzhù shū bèｉshí sān jīng 古圣著先贤传注疏备十三经ng shù shí wǔzuǒ zhuàn wàｉyǒu guó yǔhé qún jī左传外有国语合群经数十五jīng jì míng fāng dú zǐcuō qí yàｏjì qí shì经既明方读子撮其要记其事wǔ zǐ zhěyǒu xún yáng wén zhōng zǐjí lǎo zhuāng 五子者有荀扬文中子及老庄jīng zǐ tōng dú zhū shǐkǎo shì xìzhī zhōng shǐ经子通读诸史考世系知终始zì xī nóng zhì huáng dìhào sān huáng zài shàng shì自羲农至黄帝号三皇在上世táng yǒu yúhào èr dìxiāng yī xùｎchēng shèng shì唐有虞号二帝相揖逊称盛世xià yǒu yǔshāng yǒu tāng zhōu wén wǔchēng sān wáng 夏有禹商有汤周文武称三王xià chuán zǐjiā tiān xiàsì bǎi zǎｉqiān xià shè夏传子家天下四百载迁夏社tāng fá xiàguó hào shāng liù bǎi zǎｉzhì zhòu wáng 汤伐夏国号商六百载至纣亡zhōu wǔ wáng shǐ zhū zhòｕbā bǎi zǎｉzuì cháng jiǔ周武王始诛纣八百载最长久zhōu gòng héshǐ jì niáｎlì xuān yōｕsuì dōng qiāｎ周共和始纪年历宣幽遂东迁zhōu dào shuāｉwáng gāng zhuìchěng gān gēshàng yóu shuì周道衰王纲坠逞干戈尚游说shǐ chūn qiūzhōng zhàn guówǔ bà qiáng qī xióng chū始春秋终战国五霸强七雄出yíng qín shìshǐ jiān bìng chuán èr shìchǔ hàn zhēng 嬴秦氏始兼并传二世楚汉争gāo zǔ xīng hàn yè jiàｎzhì xiào píng wáng mǎng cuàｎ高祖兴汉业建至孝平王莽篡guāng wǔ xīng wéi dōng hàｎsì bǎi niáｎzhōng yú xiàｎ光武兴为东汉四百年终于献wèi shǔ wúzhēng hàn dǐng hào sān guóqì liǎng jìｎ魏蜀吴争汉鼎号三国迄两晋sòng qí jìliáng chén chéng wéi nán cháｏdū jīn líng 宋齐继梁陈承为南朝都金陵běi yuán wèｉfēn dōng xīyǔwén zhōｕxīng gāo qí北元魏分东西宇文周兴高齐dài zhì suíyī tǔ yǔbù zài chuáｎshī tǒng xù迨至隋一土宇不再传失统绪táng gāo zǔqǐ yì shīchú suí luàｎchuàng guó jī唐高祖起义师除隋乱创国基èr shí chuáｎsān bǎi zǎｉliáng miè zhīguó nǎi gǎｉ二十传三百载梁灭之国乃改liáng táng jìｎjí hàn zhōｕchēng wǔ dàｉjiē yǒu yóｕ梁唐晋及汉周称五代皆有由zhào sòng xīng shòu zhōu shàｎshí bā chuáｎnán běi hùｎ赵宋兴受周禅十八传南北混liáo yǔ jīｎjiē chēng dìyuán miè jīｎjué sòng shì辽与金皆称帝元灭金绝宋世yú tú guǎng chāo qián dàｉjiǔ shí niáｎguó zuòfèｉ舆图广超前代九十年国祚废dài chéng zǔqiān yān jīng shí liù shìzhì chóng zhēｎ迨成祖迁燕京十六世至崇祯quán yān sìkòu rú líｎlǐ chuǎng chūshén qì féｎ权阉肆寇如林李闯出神器焚qīng shì zǔyīng jǐng mìng jìng sì fāng kè dà dìng 清世祖膺景命靖四方克大定yóu kāng yōng lì qián jiāmín ān fùzhì jì kuā由康雍历乾嘉民安富治绩夸dào xián jiāｎbiàn luàn qǐshǐ yīng fǎrǎo dū bǐ道咸间变乱起始英法扰都鄙tóng guāng hòｕxuān tǒng ruòchuán jiǔ dìmǎn qīng mò同光后宣统弱传九帝满清殁gé mìng xīng fèi dì zhìlì xiàn fǎjiàn mín guó革命兴废帝制立宪法建民国gǔ jīn shǐquán zài zīzǎi zhì luàｎzhī xīng shuāｉ古今史全在兹载治乱知兴衰shǐ suī fáｎdú yǒu cìshǐ jì yīhàn shūèｒ史虽繁读有次史记一汉书二hòu hàn sāｎguó zhì sìjiān zhèng jīng cān tōng jiàｎ后汉三国志四兼证经参通鉴dú shǐ zhěkǎo shí lùtōng gǔ jīｎruò qīn mù读史者考实录通古今若亲目kǒu ér sòng xīn ér wéｉzhāo yú sīxī yú sī口而诵心而惟朝于斯夕于斯xī zhòng níshī xiàng tuógǔ shèng xiáｎshàng qín xué昔仲尼师项橐古圣贤尚勤学zhào zhōng lìng dú lǔ lùｎbǐ jì shìxué qiě qíｎ赵中令读鲁论彼既仕学且勤pī pú biāｎxuē zhú jiǎｎbǐ wú shūqiě zhī miǎｎ披蒲编削竹简彼无书且知勉tóu xuán liáng zhuī cì gǔbǐ bù jiàｏzì qín kǔ头悬梁锥刺股彼不教自勤苦rú náng yíng rú yìng xuějiā suī píｎxué bù chuò如囊萤如映雪家虽贫学不辍rú fù xīｎrú guà jiǎｏshēn suī láｏyóu kǔ zhuó如负薪如挂角身虽劳犹苦卓sū lǎo quáｎèr shí qīshǐ fā fèｎdú shū jí苏老泉二十七始发愤读书籍bǐ jì lǎｏyóu huǐ chíěr xiǎo shēng yí zǎo sī　彼既老犹悔迟尔小生宜早思ruò liáng hàｏbā shíèｒduì dà tíng kuí duō shì若梁灏八十二对大廷魁多士bǐ jì chéng zhòng chēng yìěr xiǎo shēng yí lì zhì彼既成众称异尔小生宜立志yíng bā suìnéng yǒng shīmì qī suìnéng fù qí莹八岁能咏诗泌七岁能赋棋bǐ yǐng wùrén chēng qíěr yòu xuédāng xiào zhī彼颖悟人称奇尔幼学当效之cài wén jīnéng biàn qíｎxiè dào yùｎnéng yǒng yíｎ蔡文姬能辩琴谢道韫能咏吟bǐ nǚ zǐqiě cōng mǐｎěr nán zǐdāng zì jǐng 彼女子且聪敏尔男子当自警táng liú yàｎfāng qī suìjǔ shén tóng zuò zhèng zì唐刘晏方七岁举神童作正字bǐ suī yòｕshēn yǐ shìyǒu wéi zhěyì ruò shì彼虽幼身已仕有为者亦若是quǎn shǒu yèjī sī chéｎgǒu bù xuéhé wéi réｎ犬守夜鸡司晨苟不学曷为人cán tǔ sīfēng niàng mìrén bù xuébù rúwù蚕吐丝蜂酿蜜人不学不如物yòu xí yèzhuàng zhì shēｎshàng kuāng guóxià lì míｎ幼习业壮致身上匡国下利民yáng míng shēng xiǎn fù mǔguāng yú qiáｎyù yú hòｕ扬名声显父母光于前裕于后rén yí zǐjīn mǎn yíng wǒ jiào zǐwéi yī jīng 人遗子金满赢我教子唯一经qín yǒu gōng xì wú yìjiè zhī zāｉyí miǎn lì《三字经全文》注音版勤有功戏无益戒之哉宜勉力。